استفتائات (طبقه بندی موضوعی:احکام قرض)
- مادر بنده در دوران حیاتشون مقداری طلا و سکه به من امانت دادند. من میزان بدهی‌هایم به مادر را در دفتری ثبت می‌کردم و بعد از فوت ایشان تحویل ورثه دادم. حالا بعد از ۷ سال که از فوت مادر می‌گذرد، شک کرده‌ام که آیا همه را ثبت کرده بودم یا نه؟
- شخصی طی قراردادی از شخص دیگری مقداری وام گرفته است و با او طی قراردادی ترتیب پرداخت را تعیین کرده است. در این قرارداد علاوه بر بازپرداخت اصل وام چنین مقرر شده است: در صورتی که بدهکار در سررسید مقرر مبادرت به پرداخت بدهی ننماید به طور مقطوع روزانه پنج درصد به عنوان وجه التزام روزانه تعیین و از تاریخ سررسید به عهده بدهکار است. آیا چنین شرطی صحیح است یا ربوی محسوب می شود و آیا اگر طلبکار از این بابت وجوهی دریافت کرده مکلف به استرداد آن است یا خیر؟ در صورتی که مکلف به استرداد باشد و نتواند بدهکار را پیدا کند تکلیف او چیست؟
- آیا نگه‌داشتن پول در حساب بانک رسالت به منظور جمع‌اموری امتیاز وام و فروش آن امتیاز شرعا مشکل دارد و ربوی می‌باشد؟
- بنده یک میلیون تومان به فردی به نام علی، بدهکار بودم. حسن نیز یک میلیون تومان از علی طلبکار بوده است. بنده، مبلغ یک میلیون تومان را به حساب بانکی علی واریز نمودم؛ اما قبل از پرداخت مبلغ، حسن را با خبر نموده و ایشان همان حساب بانکی را مسدود نمودند و بنده بعد از اطلاع نسبت به مسدودی حساب توسط حسن، مبلغ را به حساب علی واریز نمودم. آیا بنده بریء الذمه شده‌ام؟
- آیا کسی می تواند به دیگری مثلاً سی ملیون قرض بدهد و بگوید این پول در بازار کنونی معادل یک سکه است وقتی خواستی قرضت را بدهی معادل یک سکه را حساب کن و به من پول بده خواه از پول من کمتر و یا زیادتر شده باشد؟
- فردی در قرض دادن به دیگران سکه دهد ولی قرض گیرنده بگوید سکه را بفروش و پولش را به حسابم واریزکن بازهم قرض دهنده می توان همان سکه را مطالبه کند؟
- کسی با احکام ابراء ذمه آشنا نباشد و ناخواسته بدهکارش را ابراء ذمه کند و نداند این کار برائت ذمه است و اگر می دانست هیچ وقت این کار را نمی کرد، تکلیف چیست؟
- در ذیل قوانین یک صندوق خانوادگی شرط شده است که واریز ماهیانه فقط برای کمک به امر قرض الحسنه است و شخص نباید به قصد دریافت وام ماهیانه بدهد. آیا این امر قرض ربوی است؟
- اگر به کسی قبلاً سود ربوی داده باشیم، آیا می توانیم الآن از او سود ربوی بگیریم؟
- دادن یا گرفتن وام با سودی به اندازۀ نرخ تورم چه حکمی دارد؟ اگر 2% نیز به عنوان کارمزد به سود فوق اضافه شود، چطور؟
- آیا وجوه شرعی یک نفر را بدون اذن و نیابت و وکالت از طرف او می توانیم پرداخت کنیم؟
- رفیقی دارم فقیر که بنده به او مدیون هستم. می خواهد آن پول را به من ببخشد، آیا جایز است وی پول خود را به من ببخشد؟
- همسر از شوهرش پول قرضی خواست. شوهر گفت «از جیبم بردار» و می خواست مجانی بدهد ولی به زبان نگفته بود. به دلیلی همسر پول را بر نداشت. آیا این پول از ملک شوهر خارج می شود؟
- اینکه طلا نزدبانک یا فردی می گذارند تا به اندازۀ قیمت طلا یا کمتر وام بگیرند، باچه عنوان شرعی حلال و با چه عنوان حرام می شود؟
- کسی پول از من قرض گرفته و علی رغم توانایی بر بازگرداندن پول، با آن پول کاسبی می کند و خانه خریده است. حکم درآمد حاصل از این پول و خواندن نماز در آن خانه توسط قرض گیرنده چیست؟
- کسی به من بدهی داشت و چند سال بعد من او را حلال کردم. بعد یادم آمد که من نیز به او بدهی داشتم. آیا بدهی من از بدهی او خود به خود کسر شده است؟
- آیا کسی که پولی بدهکار است، اگر به زیارت کربلا برود باید نمازش را کامل بخواند یا شکسته؟
- اگر کسی به دیگری مدیون باشد ولی خودش نداند، آیا واجب است که او را آگاه کنیم؟
- فردی مبلغی از شخص دیگری طلب داشته است. با توجه به ارزش فعلی ریال از آن سال تا به امروز (حدود ۱۴ سال) قرض مزبور چگونه بایستی محاسبه و پرداخت شود؟
- گرفتن جریمۀ دیرکرد به چه عنوانی شرعی و حلال است و به چه عنوانی حرام؟
- زید مبلغی را به یک شخص بهایی مقروض بود که وی اخیراً فوت کرده است و وارثی ندارد. تکلیف شرعی زید دربارۀ مبلغ مذکور چیست؟
- آیا خرید و فروش سهام صندوق های خانوادگی به بیش از مقدار اسمی آن جایز است؟
- آیا وجوهات شرعی مانند خمس به امول اعضای صندوق های خانوادگی که در صندوق قرار داده شده است، تعلق می گیرد؟
- اگر کسی مغازۀ کوچکی دارد که ارتزاق وی صرفاً از آن تأمین شود، آیا به لحاظ شرعی این از مستثنیات پرداخت دین یا مهریه است؟
- وقتی از بانکی مثلاً مبلغ 5 میلیون تومان دریافت کنی و مجموع قسط هایی که می دهی بشود 6 میلیون و 500 هزار تومان. آیا این کار حکم ربا یا نزول را دارد؟
- کسی به من بدهی دارد. پیش خودم با اقرار زبانم گفتم که آن پول ها را به او حلال کردم. آیا می توانم از بخشش خود برگردم؟
- شخصی بدهی دیگری را با اذن او پرداخت کرده است. الآن مدعی است برای پرداخت بدهی طلا و زمین فروخته و باید طلا و زمین پس بگیرد. مبلغی که بدهکار برای تسویه باید پرداخت کند، چقدر است؟
- آیا دزدیدن پول از کسی که قبلاً از شما پول قرض کرده، حرام است؟
- شخصی مقروض است. اگر مهمانی به منزلشان بیاید و بعد از او بخواهد که او را حرم و جمکران ببرد و این کار به طور طبیعی برای میزبان هزینه دارد آیا شخص می تواند همراه مهمان هم برود؟
- کسی که مقروض است آیا می تواند به زیارت کربلا برود؟
- آیا می توانم برای بریء الذمه شدن از دین، از شخص واسطه برای پرداخت یا طلب حلالیت استفاده کرد؟ آیا می توانم از اسم مستعار برای شناخته نشدن در این مورد استفاده کنم؟
- اگر پولی را به یک شخصی بدهیم که با آن کار کند و بگوید ماهیانه فلان قدر به شما سود می دهم، اشکال دارد؟
- همسرم می خواهد خانه ای را رهن کامل بدهد و خانۀ خودمان را رهن کامل کند. آیا می تواند رهن کامل کند و بدهد یا حتماً باید مبلغی به عنوان اجاره بدهد؟
- اگر بدانیم پولی را که قرض می‌دهیم، صرف عمل خطا می‌شود، آیا قرض دادن این پول جایز است؟ اگر قرض دادیم، بعد از آن چه وظیفه‌ای خواهیم داشت؟
- یکی دوستان می خواهد هفت میلیون در بانک بگذارد و سودش را بگیرد. من این پول را لازم دارم. آیا می توانم هفت تومان را از ایشان بگیرم و هرچقد که سود بانکی اش می شود، به ایشان بدهم؟
- شخصی مثلاً 20 میلیون تومان وام را دریافت کرده است و الآن در حسابش هست. حال یک مشتری پیدا می‌شود و می‌گوید این 20 میلیون را به من بده، در مقابل غیر از پرداخت اقساط این وام، من 5 میلیون نقد به تو پرداخت می‌کنم. آیا این قرارداد اشکال دارد؟
- ما احتیاج به پول داریم و کسی هم نیست قرض بگیریم و راهی هم نداریم. آیا نزول گرفتن برای ما حرام است؟
- اگر مقدار کمی پول باید به کسی می دادم ولی مقدار آن را که مثلاً هزار تومان یا پانصد تومان است، یادم نمی آید، تکلیف چیست؟ اگر آن فرد را دیگر پیدا نکردم که به او بدهم آیا می توانم صدقه بدم؟
- آیا شرعاً درست است کسی که بدهکار است به سفر زیارتی برود یا نه؟
- در یک صندوق قرض الحسنه خانوادگی اگر قسمتی از سرمایه را طلا بخریم تا ارزش پول صندوق به مرور کم نشود، آیا اشکال شرعی دارد؟
- کسی مقداری پول دارد و به همان مقدار هم بدهکار است. سررسید بدهی او برای یک یا چند ماه بعد است ولی می داند که اگر این پول را خرج کند دیگر نمی تواند در موعد مقرر بدهی خود را بپردازد. در این صورت آیا جایز است این پول را صرف امور غیر ضروری زندگی مثل سفر بنماید؟
- آیا می توان برای اینکه دچار اشکالات اجاره به شرط قرض یا قرض به شرط اجاره نشد، قراردادمان را به شکل عقد رهن و قرض ببندیم؟
- شخصی که مبتلا به سرطان است جهت درمان، وام قرض الحسنه ای دریافت کرده است آیا میتواند این وام را به شخص مستحقی که مشکل ودیعه مسکن دارد بدهد که آبروی شخص محفوظ بماند؟
- من دو سال قبل برای بیماریم از خاله ام مقداری طلا گرفته و فروختم. آیا الان باید همان مقدار طلا را پس بدهم یا ارزش آن روز طلا را باید بدهم؟
- گاهی برای قرض دادن، مبلغی معادل فلان مقدار دلار یا فلان قدر طلا، قرض داده و شرط می کنند که معادل همان مقدار دلار پس بگیرند. این قرض اشکالی دارد؟
- در مواردی چکی در هنگام وصول، برگشت می خورد. طلب کار با طی مراحل قانونی آن را وصول می کند. آیا گرفتن خسارت تاخیر تادییه از بدهکار حلال است؟ آیا می توان خسارت مراحل دادرسی را از بدهکار گرفت؟
- مصرف وامهای خرید لوازم خانگی، خرید اتومبیل و ... در موردی که خودمان صلاح می دانیم با توجه به اینکه از نظر بانک هیچ اجباری برای مصرف آن در مورد آن نیست چه حکمی دارد؟ با توجه به اینکه بعضی از مراجع پس از قبض پول مورد مصرف آنرا در اختیار گیرنده وام می دانند و بعضی آنرا جایز نمی دانند نظر جنابعالی چیست؟
- اعطای وام به شرط سپرده گذاری قبلی چه حکمی دارد؟
- گرفتن وام قرض الحسنه با کارمزد 4% چه حکمی دارد؟
- من مدت 7 سال پیش کل حقوق دریافتی ام را برای خرید خودرو به برادرم دادم. ایشان این پول را بدون رضایت من خرج کرد و من هم بیکار شدم. برادرم حالا پس از این مدت می خواهد همان پول را بدهد. آیا نباید پول بیشتری به علت تورم به من بپردازد؟